Dit virus veroorzaakt een ontstekingsreactie in de aangezichtszenuw (nervus facialis), gepaard gaande met oedeem (zwelling) en compressie (druk) van de aangezichtszenuw in een nauw, benig, 3 cm lang kanaal (tunnel) om deze zenuw. Als gevolg hiervan kan deze zenuw de spieren van het aangezicht aan die zijde niet meer aansturen. Ook andere oorzaken kunnen een aangezichtsverlamming geven. Dit zal door de KNO-arts worden onderzocht.
Een aangezichtsverlamming komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen en even vaak links als rechts. In Nederland wordt deze verlamming bij ongeveer 1 op 5000 volwassenen per jaar gezien. Bij kinderen komt deze verlamming minder vaak voor.
Symptomen
- Scheef gezicht
Door de uitval van de aangezichtszenuw kunnen de spieren van één zijde van het aangezicht minder of niet meer gebruikt worden. Als gevolg daarvan staat het gezicht scheef. - Ogen
Eén oog kan niet meer gesloten worden, zodat het oog kan ontsteken door uitdroging. Wanneer men tracht het oog te sluiten, ziet men de oogbol naar boven draaien. In normale omstandigheden is dat ook zo, maar dat is dan niet zichtbaar, omdat het ooglid gelijktijdig sluit. - Mond
Eén mondhoek hangt af en er kan speeksel uit de mond lopen. U kunt minder goed de lippen gebruiken bij het tuiten van de lippen. Het uitspreken van letters, zoals de “p”, gaat moeilijker. - Smaak
De aangezichtsverlamming wordt vaak voorafgegaan door een veranderde smaak op de tong (thee of koffie smaakt anders of er bestaat een bittere smaak in de mond). Dit komt omdat de aangezichtszenuw een aftakking voor de smaak naar de tong heeft. - Oorpijn
Mogelijk door lichte druk op de aangezichtszenuw kan een licht zeurende pijn achter het oor ontstaan. - Gehoor
Doordat de aangezichtszenuw een aftakking heeft naar een spiertje in het middenoor, dat de trillingen van een gehoorbeentje kan beperken, worden harde geluiden minder gedempt. Geluiden kunnen daardoor hol klinken en soms zelfs pijn doen.
Beloop
Het beloop is afhankelijk van de ernst van de verlamming. De aangezichtsverlamming kan totaal zijn, maar ook gedeeltelijk: een gedeeltelijke verlamming zal zonder medicijnen meestal totaal herstellen. Zonder behandeling geneest ongeveer 70% van alle patiënten restloos. Bij de overige 30% ontstaat beschadiging van de aangezichtszenuw en zullen er in meer of mindere mate restverschijnselen blijven bestaan. Deze staan verder in dit artikel beschreven. Bij een totale of bijna totale verlamming wordt behandeling met medicijnen overwogen, omdat de kans op volledig herstel dan waarschijnlijk groter is. Daarnaast is het herstel duidelijk leeftijdsafhankelijk. Met het toenemen van de leeftijd neemt ook de kans op totaal herstel duidelijk af (boven de 60 jaar slechts bij 37% van de patiënten). Wanneer drie weken na het begin van de verlamming nog geen verbetering zichtbaar is, is de kans groot dat het herstel uiteindelijk niet volledig zal zijn. Sommige aangezichtsverlammingen zijn direct totaal, andere worden geleidelijk erger. Het herstel kan al na een paar dagen beginnen, maar in het slechtste geval kan pas na 4 maanden het begin van herstel te zien zijn.
Onderzoek en behandeling
Bij ernstige gezichtsverlammingen kan de KNO-arts voorstellen een kuur te starten met een ontstekingsremmer (prednison), eventueel in combinatie met een anti-virusmiddel, liefst zo snel mogelijk en liefst binnen enkele dagen. Hierdoor worden de gevolgen van een ontsteking teruggedrongen.
Ter voorkoming van oogproblemen wordt geadviseerd tijdens het slapen het aangedane oog te behandelen met oogzalf of af te plakken met een horlogeglasverband. Dit voorkomt uitdroging. Eventueel kunnen overdag beschermende oogdruppels worden gebruikt.
Door specifieke oefentherapie (“mimetherapie”) is het doel een betere controle te krijgen over de gestoorde beweging van het gezicht. De oefeningen zijn gericht op ontspanning, beheersing van de ademhaling en het leren bewegen van de mimische spieren van gezonde en aangedane zijde samen. Het is aan te raden dit direct na de diagnose te starten.
Indien er restuitval blijft bestaan, kan reconstructieve aangezichtschirurgie tot de mogelijkheden behoren. Dit is uiteraard afhankelijk van de wensen van de individuele patiënt en kan variëren van een goudgewichtje in het bovenooglid om ervoor te zorgen dat het oog beter sluit tot reconstructies met behulp van zenuwtransplantatie.
Praktische informatie
-
Afspraak maken/wijzigen
Wanneer u door uw huisarts bent aangemeld via Zorgdomein, dan ontvangt u een brief van het ziekenhuis met een afspraak voor uw polikliniekbezoek. Wanneer deze datum/tijd niet schikt kunt u deze wijzigen via MijnZHA. Heeft u al een afspraak, maar bent u verhinderd, geef dit dan minimaal 24 uur van te voren door. Dit kan ook via MijnZHA.
-
MijnZHA
Op MijnZHA kunt u terecht voor:
- Het wijzigen van uw afspraak
- Vragen aan het behandelteam
- Uitslagen bekijken
- Herhaalrecepten aanvragen
- Uw dossier downloaden
- Uw gesprek voorbereiden
- Brieven inzien
-
Contact afdeling Keel-, Neus-, en Oorheelkunde (KNO)
U vindt de poli KNO via de hoofdingang van het ziekenhuis. In de centrale hal aan de rechterkant.
Bereikbaar: Ma t/m vrij 8.00-16.30 uur
Telefoon: (020) 755 7029
E-mail: [email protected] -
Brochure