Uw arts heeft met u besloten om hypertoon zout vernevelingen voor te schrijven. Deze behandeling wordt voornamelijk voorgeschreven bij patiënten met chronische slijmproductie in het kader van zogenaamde bronchiectasieën. Op deze pagina wordt meer uitgelegd over de achtergrond van de behandeling.
Bronchiectasieën zijn een relatief zeldzame aandoening van de luchtwegen. De wand van de luchtwegen (bronchiën) is verwijd en geïrriteerd. Hierdoor is er veel meer productie van slijm. Normaal werken trilhaartjes in de luchtwegen om overtollig slijm weg te halen, maar bij bronchiectasiëen zijn de trilhaartjes stuk of verminderd in aantal, waardoor het slijm niet goed afgevoerd kan worden. Dit zorgt voor ophoping van slijm in de luchtwegen. De ophoping van slijm in de luchtwegen leidt tot hoestbuien en benauwdheid, maar is ook een broedplaats voor bacteriën. Als bacteriën zich nestelen in het aanwezige slijm kunnen patiënten last krijgen van herhaaldelijke luchtweginfecties zoals bronchitis of longontsteking. Bronchiectasieën kunnen in een van de longen, of een deel ervan voorkomen, maar ook in beide longen tegelijk.
Bronchiectasieën kunnen veel verschillende oorzaken hebben. Helaas is er bij bronchiectasiëen chronische schade, en zijn er geen opties om de ziekte te genezen. Wel is het noodzakelijk om verdere schade te voorkomen, en de onderliggende oorzaak voor het ontstaan van de bronchiectasieën zo goed mogelijk te behandelen.
Het doel van zoutvernevelingen is om het slijm dunner te maken, waardoor het makkelijker wordt om het slijm op te hoesten, en de kans op herhaaldelijke infecties van longen en luchtwegen afneemt.
Hypertoon zout (NaCl 5,85%)
Hypertoon zout is een vloeistof die via een vernevelapparaat wordt ingeademd. Hypertoon betekent dat er veel zout in zit (de zoutconcentratie is hoog). Hierdoor raakt het slijm verdund. Dit maakt het makkelijker om het slijm vanuit de onderste luchtwegen op te hoesten.
Hypertoon zout mag u maximaal 2x per dag gebruiken, maar altijd na het van tevoren gebruiken van de combivent vernevelingen.
De onderstaande bijwerkingen kunnen worden ervaren bij het gebruik van hypertoon zout:
- Irritatie van de luchtwegen zich kenmerkend door hoesten (dit is ook deels het doel van de behandeling, immers door de hoestprikkel komt het slijm omhoog)
- Heesheid
- Benauwdheid door vernauwing van de luchtwegen.
Vanwege de bijwerkingen wordt de eerste toediening van het vernevelen altijd in het ziekenhuis door de longverpleegkundige geobserveerd. U krijgt hiervoor een aparte afspraak.
Er wordt een recept van 10 ampullen van beide vloeistoffen (de combivent en de zoutverneveling) aangemaakt. Vaak zal dit recept digitaal worden doorgestuurd naar de poliklinische apotheek van het Amstelland. U kunt zich vervolgens bij de poliklinische apotheek Amstelland melden om de medicatie op te halen. Dit kan direct voor de afspraak bij de longverpleegkundige op de dag zelf, maar kan ook al enkele dagen daarvoor. Houdt wel rekening met enige wachttijd bij de apotheek als u de medicatie voor de afspraak bij de longverpleegkundige wilt ophalen.
Wat is combivent (Iptratropium/Salbumatol)
Combivent is een vernevelvloeistof die een combinatie van twee medicijnen bevat, namelijk ipratropium (ook wel bekend als atrovent) en salbutamol (ook wel bekend als ventolin). Beide medicijnen werken op de spiercellen van de luchtwegen, om deze te laten ontspannen. Het effect is dat de luchtwegen zich meer openen. Deze medicijnen doen dat beide op net iets andere wijze, maar het netto effect is openzetten van de luchtwegen.
De onderstaande bijwerkingen kunnen worden ervaren bij het gebruik van combivent:
- Hartkloppingen (salbutamol)
- Gejaagdheid (salbutamol)
- Droge mond (ipratropium)
- Duizeligheid (ipratropium)
- Hoofdpijn (ipratropium)
Bij bijwerkingen voor één van beide bestandsdelen, salbutamol of ipratropium, kan u arts ook overwegen om vernevelingen met alleen salbutamol of alleen ipratropium voor te schrijven. Uiteraard heeft het de voorkeur om beide medicijnen te combineren, omdat het effect dan sterker is. Maar als een van beide middelen niet wordt verdragen is dit een goed alternatief.
Hypertoon zout en combivent zijn beide op recept verkrijgbaar en worden volledig vergoed door de zorgverzekeraar. De ampullen kunnen worden geleegd in de opvangbakje van de vernevelaar tot het gewenste niveau. De ampullen met hypertoon zout bevatten voldoende vloeistof voor tenminste tweemaal gebruik, en zijn 24 uur houdbaar zodra deze zijn geopend.
Wat is een vernevelapparaat
Een vernevelapparaat zet vloeistof om in een damp. Deze damp is vervolgens makkelijk in te ademen en bereikt de kleinere luchtwegen. Dit maakt het mogelijk om medicatie tot diep in de luchtwegen te laten doordringen. Een vernevelapparaat heeft een opvangbak waarin de vernevelvloeistof kan worden geplaatst, en door het apparaat aan te zetten wordt de damp via het bijgeleverde mondstuk afgegeven.
Hierboven een voorbeeld van een patiënt die gebruik maakt van de Pari boy vernevelaar.
Proef vernevelen bij de longverpleegkundige
U ontvangt een afspraak om de eerste keer proef te vernevelen bij de longverpleegkundige. U mag zich op de afgesproken datum en tijd melden bij de polikliniek longziekten, route B25.
Wat neemt u mee:
- De voorgeschreven medicatie, namelijk de ampullen combivent en zoutvernevelvloeistof.
Deze ampullen zijn af te halen bij de poliklinische apotheek Amstelland. Dit kan op de dag van de afspraak zelf, maar u kunt ook al eerder bij de apotheek terecht om de medicatie op te halen. - Een actueel overzicht van uw medicatie (op te vragen bij uw eigen apotheek)
Wat kan u verwachten:
De longverpleegkundige roept u binnen voor de afspraak. U krijgt uitleg over de behandeling en heeft uitgebreid gelegenheid om vragen te stellen. De longverpleegkundige zal u vragen naar de medicatie die u gebruikt, en nogmaals controleren of de vernevelbehandeling veilig is in combinatie met u andere medicijnen. U krijgt op de behandelkamer longziekten op proef de medicatie via een vernevelapparaat van het ziekenhuis toegediend.
Indien u geen klachten heeft na de vernevelingen, gaat u na het bezoek bij de longverpleegkundige naar huis. De longverpleegkundige zal vervolgens een vernevelapparaat voor thuis voor u aanvragen. Het is ook mogelijk om direct het apparaat van de verpleegkundige mee te krijgen. Hoe het apparaat werkt en moet worden gebruikt zal tijdens het bezoek bij de longverpleegkundige uitvoerig worden toegelicht. Indien u ervoor kiest om het apparaat te laten bezorgen thuis, kunt u er van uitgaan dat dit op zeer korte termijn wordt geleverd. Tenslotte zal de arts een herhaalrecept van de ampullen vernevelvloeistof voor u uitschrijven, zodat u voor langere tijd kunt blijven gebruiken. Hiervoor kunt u in principe bij de eigen apotheek terecht. Indien u een voorkeur heeft voor een specifieke apotheek, is het verzoek dit bij de longverpleegkundige aan te geven.
Vragen
Bij vragen kunt u contact opnemen met de polikliniek longziekten op 020 755 7031
U krijgt dan het poliklinisch secretariaat longziekten. Daar kunt u vragen om doorverbonden te worden met de longverpleegkundige.
Gebruikt u de MijnZHA app en is de vraag niet dringend. U kunt dan ook overwegen u vraag te stellen via MijnZHA. Wij streven er naar om binnen 3 werkdagen antwoord te geven op uw vraag.
